बङ्गलादेशमा मुसलमान समुदायको वैवाहिक परम्परालाई चुनौती दिँदै एक किशोरीले आफूले मन पराएको केटासँग विवाह गर्नका लागि ‘जन्ती’ लिएर बेहुलाको घरमा गएपछि उनीहरू सामाजिक सञ्जालमा जताततै छाएका (‘भाइरल’ भएका) छन् । यस प्रसङ्गले परम्पराको नाममा हुने महिला अधिकार हननका विषयमा बहस तीव्र बनाइदिएको छ ।
स्थानीय सञ्चारमाध्यमलाई उद्धृत गर्दै एएफपीले जनाएअनुसार खाजिदा अख्तर खुशी सयौँ जन्ती लिएर बेहुला तारिकुल इस्लामको घरमा पुगेकी थिइन् । गत शनिबार सम्पन्न विवाह बङ्गलादेशको पश्चिमी ग्रामिण जिल्ला मेहरपुरमा भएको हो ।
मुसलमान परम्परा अन्य परम्पराका तुलनामा बढी कट्टर मानिने भए पनि एशियाली यस मुलुकमा भएको विवाह उत्सवले सामाजिक सञ्जालमार्फत विश्वभर चर्चा पाएको छ । खुशीले जन्ती लिएर बेहुलाकहाँ गएको घटनाले विश्वभर स्थापित मान्यतालाई उल्टाएको छ ।
‘हो, परम्परागत रूपमा यो असामान्य हो । तर, अन्य दिदीबहीनीहरूले पनि यसलाई ब्यवहारमा ल्याउने साहस गरून् भन्ने ध्येयका साथ मैले नयाँ चलनको शुरूवात गरेँ,’ खुशीको भनाई छ ।
विवाहका लागि बेहुला रहेका इस्लामका अनुसार उनीहरूको यो प्रयोगलाई परिवार र साथीहरूको साथ भएको थियो । इस्लामले भने, ‘महिला पुरूषबीचको समान अधिकारका लागि लिङ्गगत विभेदलाई अन्त्य गर्ने उद्देश्यका साथ हामीले नयाँ प्रचलनलाई व्यवहारमा ल्यायौँ । यसलाई हाम्रो परिवार र समाजले स्वीकार गऱ्यो । म विश्वस्त छु एक पुरुषले जे गर्नसक्छ त्यो महिलाले पनि गर्न सक्छिन् भन्ने एउटा नयाँ सन्देश हाम्रो विवाहले दिएको छ ।’
विवाहपछि उनीहरूको विवाहको फोटो तथा भिडियोहरू अनलाइन तथा सामाजिक सञ्जालमा छाएको छ । यसले सामाजिक सञ्जालमा विवाहको नयाँ अभ्यासबारेमा तातो बहस शुरू भएको छ ।
विवाह परम्परावादी मूल्यमान्यता दरोसँग गाँजिएको बहुसङ्ख्यक मुसलमान रहेको १६ करोड ८० लाख जनसङ्ख्या रहेको मुलुक बङ्गलादेशका सञ्चारमाध्यमको मुख्य समाचार बनेको छ ।
बङ्गाली दैनिक प्रोथम आलोको वेबसाइटमा लेखक सद्दाक हसनले विवाहबारे लेख्छन्, ‘पक्कै पनि यो हाम्रो संस्कार र संस्कृतिमा ठूलो समाचार हो ।’
अन्य लेखक तथा पत्रपत्रिकाले पनि घटनालाई एक फरक अभ्यासका रूपमा उल्लेख गरेका छन् । कतिपय पत्रपत्रिकाले त यसलाई विशेष महत्वका साथ छापेका छन् । केही किशोरहरूले बेहुली खुशीको प्रशंसा गर्दै भनेका छन्, ‘उहाँ साहसी महिला हुनुहुन्छ । म उहाँजस्ता महिलालाई विवाह गर्न चाहन्छु ।’
यसैगरी केहीले भने उक्त घटनालाई व्यापक आलोचना गर्दै यसले नवजोडी तथा तिनको परिवारमा नराम्रो प्रभाव छाड्ने बताएका छन् । ‘त्यो परिवारलाई सजाँय दिनुपर्छ,’ मोहम्मद अबुल हस्नतले च्यानल २४ को वेबसाइटमा लेखेका छन् ।
प्रतिक्रिया