पछिल्लो समय नेपालमा रहेका कारागारहरु कमजोर रहेको चर्चा चलिरहँदा एक कारागारबाट ९८ जना कैदी फरार भएको पाइएको छ ।

भूकम्पपछि सिन्धुपाल्चोक जिल्लास्थित कारागार भत्किँदा फरार भएका बन्दीमध्ये साधारण अपराधमा संलग्न कारागारको सम्पर्कमा आएपनि ठूला अपराधमा संलग्न ९८ जना कैदी तथा थुनुवा अझै फरार छन् ।

०७२ वैशाख १२ गतेको भूकम्पका दिन कारागारमा ११८ कैदी र ९८ थुनुवा गरी २१६ जना बन्दी थिए । भूकम्पले कारागार भत्किएपछि तितरवितर भएका ११८ जना बन्दी सम्पर्कमा आएपनि ९८ जना अझै सम्पर्कमा नआएको जिल्ला कारागार सिन्धुपाल्चोकका सूचना अधिकारी टीका दाहालले जानकारी दिए ।

करणी, मानव बेचबिखन तथा ओसारपसार, कर्तव्य जान मुद्दा, विदेसी मुद्रा अपचलनजस्ता जघन्य मुद्दामा दोषी ठहरिएका र मुद्दा सुनुवाइको क्रममा रहेका अधिकांश बन्दी भने सम्पर्कमा आएका छैनन् । प्रहरीले खोजी समेत गरेको छैन् ।

जघन्य अपराधमा संलग्न भएपनि कैद अवधि सकिन लागेका भने सम्पर्कमा आएका छन् । तर लामो अवधि कैदी भुक्तानी गर्न बाँकी रहेका भने हालसम्म फरार रहेका छन् ।

भूकम्पले चौतारामा रहेको कारागारको भवन भत्किँदा बन्दीको विवरण रहेको ढड्डा नै च्यातिएपछि बन्दीको सबै विवरण पनि पाउन कठिन छ ।

अहिले कारागार नहुँदा १५/१६ जनालाई मात्रै प्रहरी हिरासतमा राखिन्छ । पूर्पक्षमा थुनामा रहेकालाई छिमेकी जिल्ला काभ्रेमा रहेको धुलिखेलस्थित कारागारमा लैजाने गरिन्छ । यहाँका बन्दीलाई भने काठमाडौँ, पर्सा, सुनसरी, बाँकेलगायतका जिल्लामा स्थानान्तरण गरिएको छ ।

नयाँ कारागार बनाउन जग्गा प्राप्त भइसकेको र अब भवन निर्माणको प्रक्रिया शुरु हुने कारागारका सूचना अधिकारी दाहालले बताए ।

भूकम्प जाँदा कर्तव्य ज्यानका ४१ बन्दी, २१ जना थुनुवा गरी ६२ जना रहेका थिए । ज्यान मार्ने उद्योगमा सात बन्दी र १२ थुनुवा गरी १९ जना, मानव बेचबिखनका आठ कैदी र नौ थुनुवा गरी १७ जना, डाँका र चोरी मुद्दाका १८ कैदी र सात थुनुवा गरी २५ जना, गौवधका १४ कैदी र पाँच थुनुवा गरी १९ जना थिए ।

त्यस्तै, जबरर्जस्ती करणीका १२ बन्दी र १० थुनुवा गरी २२ जना, रक्तचन्दन ओसारपसारमा संलग्न पाँच थुनुवा, हातहतियार तथा खरखजनामा संलग्न एक बन्दी र एक थुनुवा गरी दुईजना, सुन तस्करीमा संलग्न नौजना थुनुवा, खोटा चलनका दुईजना बन्दी र नौ जना थुनुवा रहेका थिए ।

भूकम्पको समयमा १२ जना विदेशी कैदीबन्दी रहेकोमा एकजना पक्राउ परेपनि अन्य सबै फरार रहेका छन् । कारागारमा नौजना चिनियाँ, दुईजना भारतीय र एकजना पाकिस्तानी नागरिक थिए ।

तीमध्ये विदेशी मुद्रा अपचलनमा संलग्न एक पाकिस्तानी नागरिक उल्लाह खानलाई प्रहरीले चौताराबाट भागेर धुलिखेल पुगेको अवस्थामा जाँचको क्रममा पक्राउ गरेको थियो । बाँकी सबै विदेशी बन्दी अझै सम्पर्कमा छैनन् ।

फरार रहेका चिनियाँ बन्दी अधिकांश सुन तस्करी, यार्सागुम्बा र जडीबुटी तस्करीमा संलग्न हुँदा पक्राउ परेका थिए । यस्तै, एक भारतीय नेपालको नक्कली नागरिकता लिएको आरोपमा कैद सजाय भोगिरहेका थिए ।

जिल्ला प्रहरी प्रमुख, प्रहरी उपरीक्षक मोहन पोखरेलले फरार कैदी खोज्न प्रहरी अधिकृतकै नेतृत्वमा एउटा विशेष टोली गठन गरिएको जानकारी दिएपनि पक्राउ गर्न प्रहरीले सकेको छैन् ।