– विपन भण्डारी
प्रहरी महानिरीक्षकमा पदोन्नति भएका उपेन्द्रकान्त अर्यालले आफ्नो कार्यभार सम्हालेपछि अतिरिक्त प्रहरी महानिरीक्षक (एआईजी) पदको रिक्त सात स्थानमा बढुवा पाउन महानिरीक्षक अर्यालकै ब्याजका डीआईजीहरू आ–आफ्नो पहुँच पु¥याउन जोडतोडले लागेका छन् । उनीहरूले राजनीतिक दलका नेताहरूदेखि विभिन्न कूटनीतिकज्ञहरूलाई समेत आफ्नो पक्षमा लबिङ गरिदिन आग्रह गर्न थालेको चर्चा प्रहरी निकायमै हुन थालेको छ ।
एआईजी हुन एकीकृत नेकपा माओवादीका नेताहरूलाई रिझाउने खेलमा लागेका कतिपय डीआईजी निर्वाचनको परिणामले पछिल्लो परिणामका कारण अहिले खिन्न भएको एक प्रहरी अधिकृतले बताए । एकीकृत नेकपा माओवादी यो चुनावबाट तेस्रो पार्टीमा आएपछि उसको प्रभाव सरकारमा कम हुने अनुमानका आधारमा पदोन्नति चाहने डीआईजीहरूमा खिन्नता छाएको हो । सरकारमा अब काङ्ग्रेस र एमालेको पकड बलियो हुने भएकोले तिनै दिलका नेताहरूसँग प्रहरी उच्चाधिकारीहरूले खुसामद सुरु गर्ने भएका छन् ।
रिक्त सात एआईजी पदका लागि १६ डीआईजीहरूबीच प्रतिस्पर्धा रहेको छ । यसका लागि दुई महिला डीआईजीसहित राजेन्द्रसिंह भण्डारी, नारायण बस्ताकोटी, सुरेन्द्रबहादुर शाह, केदारप्रकाश साउद, रमेशशेखर बज्राचार्य, विज्ञानराज शर्मा, गणेशराज राई, यादव अधिकारीलगायत प्रमुख दाबेदार देखिएका छन् । महिला डीआईजीद्वय पार्वती थापामगर र विमला थापाले एआईजी पदका लागि दाबी गर्नु अस्वाभाविक नभए पनि उनीहरू यही मङ्सिर १२ गते नै अवकाश पाउने लाइनमा रहेकाले उनीहरूले बढुवा पाउनेमा आशङ्का रहेको बताइन्छ । यसअघि पनि महिलालाई विशेष बढुवा गरेर डीआईजी बनाइएकाले यसभन्दा माथि लैजान नमिल्ने अवस्था रहेको भनी प्रहरीको उच्च निकायलाई उद्धृत गर्दै विभिन्न टिप्पणीहरू सार्वजनिक हुँदै आएका छन् ।
यता अर्यालसँगै आईजीपीको दाबी गरेका राजेन्द्रसिंह भण्डारी र सुरेन्द्रबहादुर शाह एआईजी पदमा बढुवा हुने पक्कापक्की ठानिएको छ भने बाँकी स्थानमा कडा टक्कर हुने देखिएको छ । आफ्नो कार्यकालभर विवादमुक्त रहेका केदारप्रसाद साउद, मध्यमाञ्चल प्रहरी प्रमुखका रूपमा कार्यरत विज्ञानराज शर्मा, नारायण बस्ताकोटी, रमेशशेखर बज्राचार्य आदि एआईजी पदका लागि बलिया दाबेदार मानिन्छन् । जिम्मेवारी निर्वाहमा गम्भीर बन्नेभन्दा पनि एमाओवादीको संरक्षण खोजेर ढुक्क हुनखोज्ने डीआईजीहरूलाई भने यसपटक विगतमा जस्तै असहज अवस्था आइपर्ने देखिएको छ । बढुवाको यो खेलमा यसपटक पनि वीरेन्द्रबाबु श्रेष्ठ, पर्शुराम खत्री, गणेशराज राईको अवस्था कमजोर देखिएको एक प्रहरी अधिकारीले बताए ।
यसैगरी, पाँचजना एआईजीमा बढुवा भएपछि त्यही सङ्ख्याका वरिष्ठ उपरीक्षक एसएसपीहरू डीआईजीमा बढुवा हुनेछन् । त्यसका लागि २०४३ र २०४४ ब्याचका एसएसपीबीच प्रतिस्पर्धा हुने देखिएको छ । २०४३ ब्याचबाट धेरैजसो डीआईजी भइसके पनि श्यामबहादुर खड्का, पूर्णसिंह खड्का, मनोहरप्रसाद रिमाललगायत एसएसपीबाट माथि उक्लिन आजको दिनसम्म असफल नै भएका छन् । २०४३ ब्याचका बाँकी एसएसपी विभिन्न किसिमका विवादमा मुछिएकाले पनि डीआईजी बढुवामा आफूहरू पर्नुपर्ने भन्दै २०४४ ब्याचका एसएसपीसमेत तीव्र लबिङमा लागेका छन् ।
पूर्वप्रहरीप्रमुखहरू सभासद् बन्नबाट वञ्चित
संविधानसभा निर्वाचनको प्रत्यक्षतर्फ उत्रिएका पूर्वप्रहरीप्रमुखहरू ध्रुवबहादुर प्रधान र प्रदीपशमशेर राणाले पराजय व्यहोरेका छन् । राष्ट्रिय मधेस समाजवादी पार्टीका उम्मेदवारका रूपमा रौतहट–४ मा खडा भएका पूर्वआईजीपी राणा चौथो स्थानमा पर्दै पराजित भए । सो क्षेत्रका एकीकृत माओवादीका उम्मेदवार सत्यनारायण भगत बिनले १० हजार आठ मत ल्याई विजयी बन्दा पूर्वआईजीपी राणाले दुई हजार सात सय ६० मत मात्र ल्याउन सके ।
त्यसैगरी नवलपरासी–४ बाट राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नेपालका तर्फबाट उम्मेदवार बनेका पूर्वआईजीपी ध्रुवबहादुर प्रधानले पनि लज्जास्पद पराजय व्यहोर्नुप¥यो । उनी त झन्् छैटौँ स्थानमा रहे । सो क्षेत्रबाट पहिलो हुने नेकपा एमालेका उम्मेदवार वैजनाथ चौधरी थारूले १० हजार सात सय ५० मत प्राप्त गर्दा प्रधानले भने मात्र एक हजार तीन सय ९४ मत ल्याएका थिए । यस्तै, मधेसी जनअधिकार फोरम (लोकतान्त्रिक)बाट मोरङ–६ मा उम्मेदवार बनाइएका पूर्वडीआईजी भक्तिनाथ माझी थारूले सम्मानजनक पराजय व्यहोरेका छन् । नेपाली काङ्ग्रेसका महेश आचार्यले १२ हजार पाँच सय ५२ मत हासिल गरी विजयी हुँदा पूर्वडीआईजी थारूले सात हजार पाँच सय ६८ मत ल्याएर दोस्रो बनेका थिए ।