ट्रक खलाँसीदेखि अर्बपतिसम्म
बहुचर्चित युनिटी प्रकरणको ठगमध्येका एक लोकबहादुर टण्डन गत शुक्रबार नेपाल प्रहरीको अनुसन्धान ब्युरोद्वारा पक्राउ परी महानगरीय प्रहरी परिसर ललितपुर जाउलाखेलको हिरासतमा दुई रात बस्न पुगे । लगत्तै पुनरावेदन अदालत पाटनले आइतबार जेल चलान गरेपछि टण्डनद्वारा विभिन्न समयमा विभिन्न तवरबाट ठगीमा परेका पीडितहरूले बुटवलमा खुसियालीको भोज लगाएको बुझिएको छ । पिरामिड शैलीको नेटवर्किङ व्यवसाय सञ्चालन गरी ठगी गर्ने युनिटीका डबल प्रेसिडेन्ट लोकबहादुर टण्डन जेल गएपछि वर्षौंदेखि उनीद्वारा प्रताडित पीडितले बल्ल पाप धुरीबाट करायो भन्दै हर्षोल्लास गरेको बताइन्छ । युनिटी ठगी प्रकरणमा यसअघि नै पक्राउ परेर जेल गएका टण्डनलाई त्यसबेला जिल्ला अदालतले एक करोड ५० लाख धरौटीमा रिहा गरेको थियो । गुल्मी जिल्लाको हर्दिनेटा गाविस वडा नं. ७ लुम्छा बजारमा विगत लामो समयदेखि साधारण व्यवसाय गर्दै आएका लोकबहादुरको पछिल्लो रवाफ हेर्दा उनी जन्मजात नै करोडपति हुन् कि भन्ने खालको रहेको उनलाई नजिकबाट चिन्नेहरू बताउँछन् ।
बहुचर्चित युनिटी धन्दामार्फत रूपन्देही, गुल्मीलगायत देशका विभिन्न क्षेत्रबाट जनतालाई ठग्दै आएका टण्डनलाई २०६७ असार १८ गते ठगी अभियोगमा पक्राउ गरी अदालतसमक्ष पेस गरिएको थियो । तर, जिल्ला अदालतले उनलाई अत्यन्तै न्यून धरौटीमा छाडेको भन्दै जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयले उनीविरुद्ध पुनरावेदनमा अपिल गरेको थियो । पुनरावेदन अदालत पाटनले ठग लोकबहादुर टण्डनलाई थुनामा राखी कारबाही अघि बढाउन आदेश दिए पनि उनलाई पक्राउ गरिएको थिएन । बुटवलदेखि काठमाडौंसम्म खुलेआम हिँड्ने लोबहादुरलाई किन पक्राउ गरिएको छैन भनेर जनमानसले त्यसबीच प्रहरीप्रति नै अनेक शङ्का-उपशङ्का पनि थियो । पुनरावेदन अदालतले आदेश दिएपछि अर्धभूमितगत जस्तै भएका टण्डनले यसबीचमा राजस्वका तल्ला तहका कर्मचारीदेखि माथिल्लोस्तरका कर्मचारी र प्रहरीका मुद्दाफाँटका अर्सइदेखि माथिल्लो दर्जाका अधिकृतलाई प्रभावमा पार्नका लागि गरेको अनेक प्रयास यतिखेर निर्रथक सावित भएको छ । ‘लौन सर, बसेर गफा गरौँ’ भन्ने त उनको थेगो नै भइसकेको थियो । टण्डनले पाटन पुनरावेदनबाट आदेश भएपछि कस-कससँग सर्म्पर्क गरे भन्ने विषयमा अनुसन्धान गरी उनले गरेको टेलिफोनको रेकर्ड हेर्ने हो भने धेरै पन्ना खर्चिनुपर्ने स्थिति छ । नेपाली जनताको अर्बौं रुपैयाँ ठगेर मोजमस्ती गर्दै आएका लोकबहादुर टण्डनले पछिल्लो समयमा अदालतको आदेशलाई नै चुनौती दिँदै काठमाडौं बसेर ‘ग्रिनसिटी’ नामक अस्पताल बनाउँदै थिए ।
सामान्य परिवारमा जन्मिएर छोटो अवधिमै अत्यन्त धनाढ्य बन्न सफल टण्डनका विषयमा जानिफकारहरू उनलाई गोमन सापको विशेषण दिने गर्छन् । युनिटी प्रकरणमा संलग्न रही तीन अर्ब ७९ करोड ७० लाख रकम ठगी गर्न सफल लोकबहादुर टण्डनका विषयमा व्यापक चर्चा-परिचर्चा भएपछि घटना र विचारको एक टिम उनको जन्मस्थल गुल्मीदेखि रूपन्देही हुँदै उनका विषयमा बुझेर राजधानी फर्किएको छ । ०४६ सालभन्दा अगाडि सामान्य व्यापारीका रूपमा चिनिने लोकबहादुर टण्डनले यसरी बहुचर्चित युनिटी ठगी प्रकरणसम्म आइपुग्दा कस्ता-कस्ता क्रियाकलाप र हथकण्डा अपनाए भन्नेबारे छोटकरीमा पाठकलाई जानकारी गराइएको छ ।
आखिर को हुन् लोकबहादुर ?
गुल्मी जिल्ला क्षेत्र नं. २ अन्तर्गत तत्कालीन हर्दिनेटा पञ्चायत र हालको गाविस वडा नं. ७ मा उनका पिता रनसिंह टण्डनले साधारण व्यवसायको सुरुवात गरेका थिए । स्थानीयवासीका अनुसार त्यसबेला उनको उक्त सानो पसलमा ‘आशा चुरोट’ तम्बाकु, सूर्तिजन्य सामानका साथै अन्य त्यस्तै खुद्रा केही सामान रहन्थे । बाबुलाई पसलमा सघाउने र घाँस-दाउरा गर्ने काम त्यसबेला यतिखेरका ठगको सूचीमा परेका लोकबहादुरले नै गर्ने गरेका थिए । दुईवटी श्रीमतीमध्ये कान्छीतर्फका जेठा छोरा लोकबहादुर त्यतिखेर घरको स्थिति र भाइलाई हर्ुकाउनका लागि नेपाल प्रहरीको सिपाही पदमा भर्ना भएका र त्यहाँ टिक्न नसकेर भागेको हर्दिनेटाका एक पन्त थरका व्यक्तिले घटना र विचारको टिमलाई बताए । प्रहरीको जागिर छाडेर व्यवसाय नै गर्ने सोचले गाउँ गएका लोकबहादुरको उमेर जति छिप्पिँदै गयो दिमाग पनि त्यही किसिमले ठगी गर्ने शैलीले वृद्धि हुँदै गएको बताइन्छ । ०४६ सालसम्म आफ्नै कान्छा मामासँग मिलेर एउटा ट्रक किनी ?ट्रक नम्बर ५४४) खलाँसीको भूमिका गर्दै आएका लोकबहादुरको यतिखेरको कमाइ र जीवनशैली हेर्दा उनका बालसखाहरू ज्रि्रो टोक्छन् । श्रृगानिवासी कँडेल थरका एक व्यक्तिले घटना र विचारसँग भने, ‘लोकबहादुरले यो गाउँका धेरै गरिबको उठीबास लगाएको छ ।’ ०४६ सालपश्चात् पहिलो निर्वाचित सरकारको पहलमा केही कामदार कोरिया पठाइँदा लोकबहादुर पनि कामदारका रूपमा कोरिया गएको कँडेल स्मरण गर्छन् । केही वर्ष कोरियामा श्रम गरेर कमाएको केही पैसा लिएर बुटवल झरेका लोकबहादुर टण्डनले त्यसपछिका दिनमा गरेका हर्कतको कुरा गर्ने हो भने बयानगरी साध्य नहुने उनका समकक्षीहरू बताउँछन् । सुरुका दिनमा आफन्तजनले घरजग्गा कारोबारबाट धन्दा सुरुवात गराइदिएका टण्डनले अन्तत: आफूलाई लाइन दिने साथीलाई समेत छोटो अवधिमै गोमन र्सपलेझैं डसेका थिए । बुटवलमा बसेर घर-व्यवसायको काम गर्दै जाँदा उनले विशेषगरी गुल्मी घर भई भारतीय सेनामा कार्यरत धेरै आफन्तलाई फसाएका छन् । ब्यारेकदेखि कम्पनीसम्म पुगेर घडेरी खरिद गरिदिने भन्दै कैयौँलाई ‘हात लाग्यो शून्य’ पारेको घटना पनि यतिखेर बुटवलमा ज्यादै चर्चामा छ । पछि युनिटीमा पकड जमाउन पुगेका टण्डनको रवाफ त पछिल्ला दिनमा हेर्न लायककै थियो । हिजो ट्रकको छतमा बसेर धुलाम्मे हुने लोकबहादुरले जनताबाट ठगी गरेको रकममा कति मस्ती मारेका रहेछन् भन्ने यतिखेर र्छलङ्ग भएको छ । नर्सिङ क्याम्पसदेखि विभिन्न उद्योग-व्यवसायका ‘मालिक’ बन्न पुगेका लोकबहादुरले ज-जसका नाममा तिनै उद्योग व्यवसाय राखे पनि ती सबै युनिटीकै पैसा भएको स्पष्टै छ । युनिटी ठगी प्रकरण सार्वजनिक हुनुअगाडि गुल्मीको पल्लीकोट, हर्दिनेटा, हुँगालगायतका जनतासँग उठाएको रकमको त अझ अहिलेसम्म उजुरी नै परेको छैन । ठगी प्रकरणमा नख्खु जेलको हावा खाइरहेका टण्डनका भाइ-भतिजाका अहिले पनि हाइलेक्स, टक्सनलगायतका तीनवटा गाडी छन् भने ती गाडी यतिखेर रातारात गायब बनाइएको छ । बुटवल मिलनचोकपछाडि तीनतले आलिसान बिल्डिङ बनाएका टण्डनले जग्गाधनीलाई पनि यस्तै ठगी गरेर उक्त घर निर्माण गरेको बताइन्छ । बुटवल देवीनगरमा उनको अर्को दुईतले भवन रहेको पनि बुझिएको छ भने काठमाडौं महाराजगन्ज टिचिङ अस्पतालपछाडि बसुन्धरा चौकी जाने ओरालोमा भएको दुई गेट, सीसी क्यामराजडित भव्य भवन पनि हेर्नलायककै छ । उनको बुटवल, काठमाडौंलगायत विभिन्न ठाउँमा आफन्तका नाममा करोडौँको सम्पत्ति रहेको पनि अनुमान छ । टण्डनकै लगानीमा मधवलीयामा अन्नपूर्ण एग्रो इण्डष्ट्रिज ?दाना उद्योग) रहेको पनि बताइन्छ । उक्त उद्योग भाइ शंकरको नाममा राखेको बुटवलमा चर्चा चलेको छ । कुखुुराको चल्ला उत्पादन गर्ने हिमाली पोल्ट्री डेभलपमेन्ट कम्पनीलगायत टण्डन प्लाई हाउस, टण्डन सारी हाउस, टण्डन ग्लास हाउस आदि मैनाबगरमा र काठमाडौंमा पनि यस्ता कैयन व्यवसायमा उनको लगानी रहेको अनुमान गरिएको छ ।
टण्डनको पक्राउ नाटक त होइन ?
गएको केही महिना अगाडि नेपाल प्रहरीको उच्च तहलाई युनिटी प्रकरणका काशीराम गुरुङ, कृष्णबहादुर गुरुङ, विष्णुबहादुर क्षेत्री, महेन्द्र केसी भारतमा रहेको भन्दै आफूले पक्राउ गराइदिने आश्वासन लोकबहादुरले दिएको चर्चा चलेको थियो । अपुष्ट समाचारअनुसार युनिटीको सबै रकम झ्वाम पार्ने र आफू पानीमाथिको ओभानो बन्नका लागि टण्डनले एक टोलीलाई भारत लगेको चर्चा चलेको थियो । फरार गुरुङ, केसी र क्षेत्रीलाई फोनबाट सर्म्पर्क गरी गएका टण्डनको सबै सुराकी पाएपछि उनीहरूले अन्यत्रै बोलाएर नेपालबाट गएको प्रहरी टोलीलाई समेत रामधुलाई गरेको चर्चा पनि त्यसबेला चलेको थियो । यतिखेर पनि त्यही चर्चाअनुसार गिरफ्तारी दिई छोटो सजाय भोगेर युनिटीको रकम झ्वाम पार्ने चाल त होइन भन्ने शङ्का उब्जिएकोले सम्मानित अदालत चनाखो हुन जरुरी देखिएको छ ।
हेमराज लम्साल (लुम्बिनी अञ्चलका विभिन्न जिल्लाका संवददाताको सहयोगमा)